परिचय
महाराष्ट्र शासनचा सार्वजनिक आरोग्य विभागही राज्यातील 13 कोटी लोकांच्या आरोग्य आणि कल्याणाचा प्रचार, संरक्षण आणि सुधारणा करण्यासाठी जबाबदार असलेली प्रमुख प्रशासकीय संस्था आहे. विभागा मार्फत प्राथमिक आणि दुय्यम आरोग्य सेवा दिल्या जातात – जिल्हा रुग्णालये, सामान्य रुग्णालये, महिला रुग्णालये, उपजिल्हा रुग्णालये, ग्रामीण रुग्णालये यांच्या द्वारे या सुविधा पुरवल्या जातात. समुदाय स्तरावर, प्राथमिक आरोग्य सेवा केंद्रे आणि उपकेंद्रांची स्थापना केली आहे. या व्यतिरिक्त, राज्यात ठराविक मानसिक रुग्णालये, टीबी रुग्णालये, कुष्ठरोग रुग्णालये आणि एकऑर्थो रुग्णालय आहेत. दोन प्रादे शिक संदर्भ रुग्णालये (सुपर-स्पेशालिटी) देखील उपलब्ध आहेत.
विभागाकडे खालील प्रमाणे योजना-विशिष्ट क्षेत्रीय कार्यालये देखील आहेत:
- आरोग्य सेवा आयुक्तालय, राष्ट्रीय आरोग्य अभियान
- राज्य आरोग्य हमी सोसायटी
- कर्मचारी राज्य हमी सोसायटी
- महाराष्ट्र वैद्यकीय वस्तूखरेदी प्राधिकरण
- महाराष्ट्र राज्य एड्स कंट्रोल सोसायटी
- राज्य रक्त संक्रमण परिषद
हा विभाग विविध राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय संस्था, स्वयंसेवी संस्था आणि स्थानिक स्वराज्य संस्थां सोबत राज्य भरात आरोग्य सेवा सुलभता आणि समानता वाढवण्यासाठी सहकार्य करतो.
महाराष्ट्राच्या लोकसंख्येच्या एकूण आरोग्याच्या गरजांवरल क्षकेंद्रित करून, सार्वजनिक आरोग्य विभागाचे उद्दिष्ट सार्वजनिक आरोग्य निर्देशकां मध्ये सुधारणा सुनिश्चित करणे, रुग्णता आणि मृत्युदर कमी करणे आणि शेवटी राज्यातील नागरिकांचे जीवनमान सुधारणे हेआहे.